مدیران مالی در سازمانها و کسبوکارهای گوناگون جایگاه بسیار مهمی دارند. جایگاهی که با مدیریت منابع و مصارف سر و کار دارد، نیازمند فردی است که ویژگیهای شخصیتی متناسب با این شغل را داشته باشد. شخصیتی مستحکم، تحلیلگر و علاقهمند به اعداد که از کسب درآمد لذت میبرد. در این مقاله به این موضوع میپردازیم که چه افرادی و با چه تیپ شخصیتی مناسب شغل مدیر مالی هستند؟
قبل از ورود به بحث تیپ شخصیتی مناسب برای جایگاه مدیر مالی در کسبوکارها باید بدانیم که مدیریت مالی چیست و فردی که به عنوان مدیر مالی فعالیت میکند کیست و با چه مسائلی سر و کار دارد.
مدیریت مالی چیست؟
مدیریت مالی وظیفه مدیریت منابع و مصارف در سازمان را برعهده دارد. سازماندهی و برنامهریزی مالی، بودجهبندی و موارد صرف بودجه، حسابداری، کنترل و نظارت بر منابع مالی و درآمدی، ارزیابی و مدیریت ریسک، پرداختها، امور مالیاتی، تعیین استراتژیهای مالی و ... در حوزه مدیریت مالی تعریف میشود.
مدیر مالی کیست؟
به صورت مشخص مدیر مالی فردی است که در هر سازمان مسئولیت مدیریت، برنامهریزی، سازماندهی و نظارت بر تمام امور مالی را برعهده دارد. به زبان سادهتر هر فعالیتی در سازمان یا کسبوکار که به مسائل مالی ارتباط داشته باشد، زیر نظر مدیر مالی انجام میگیرد.
تحصیلات لازم برای مدیر مالی
هر موقعیت شغلی پیش نیازهایی دارد و افرادی که در آن جایگاه قرار میگیرند، باید بتوانند از پس مسائل بر بیایند. مواردی مانند دانش تخصصی، مهارتهای نرم، مهارتهای کامپیوتری و ... . دانش تخصصی نیز جزو ابتداییترین مسائل در حوزه شغلی فرد است و به این موضوع نیز باید توجه داشت. معمولا فارغالتحصیلان اقتصاد، حسابداری و به صورت مشخص مدیریت مالی گزینه مناسبی برای این جایگاه هستند.
در کنار این رشتهها فارغالتحصیلان دیگر گرایشهای مدیریت مانند بازرگانی، صنعتی و دولتی نیز میتوانند در جایگاه مدیر مالی قرار بگیرند. فارغالتحصیلان گرایشهای جدیدتر مدیریت مانند MBA و DBA نیز میتوانند در حوزه مدیریت مالی فعالیت کنند.
آخرین گروهی که میتوانند به عنوان مدیر مالی فعالیت کنند افرادی هستند که دورههای آنلاین و آفلاین در حوزه مدیریت مالی را گذرانده باشند. دوره مدیر مالی حرفه پلاس از جمله دورههایی است که میتوانید به عنوان یک دوره کاربردی روی آن سرمایهگذاری کنید. در این دوره اصلیترین مباحث کاربردی در حوزه بودجهبندی و مهندسی مالی، مدیریت مالی و حسابداری مدیریت، ارزیابی طرحهای اقتصادی و ریسک، روشهای تامین مالی، بازارها و نهادهای مالی، حقوق بیمه و مالیات و ... فراهم شده است.
‘’همین الان فرم مشاوره دوره مدیر مالی را تکمیل کن تا مشاوران حرفه پلاس با شما تماس بگیرند’’
چه افرادی برای شغل مدیر مالی مناسباند؟
به صورت کلی برای انتخاب شغل باید به عواملی مانند شخصیتشناسی، علایق و اولویتها، شرایط خانوادگی و اجتماعی، ارزشها و آرزوها و ... توجه کرد. مهمترین عاملی که باید به آن توجه داشت ویژگیهای شخصیتی و تیپهای شخصیتی فرد است. به عنوان مثال فردی که درونگرا است و علاقهای به ارتباطات کلامی با افراد ندارد نمیتواند یک فروشنده باشد یا فردی که توانایی سخنوری نداشته باشد برای جایگاه معلمی مناسب نیست.
در رابطه با شغل مدیر مالی نیز باید این نکته را در نظر گرفت که در ابتدا آیا دانش تخصصی فرد به مدیریت مالی ارتباطی دارد یا خیر. مثلا فردی که دانشآموخته رشته روانشناسی بوده نمیتواند فرد مناسبی برای این جایگاه باشد. برخی افراد با اعداد ارتباط خوبی برقرار میکنند و در مقابل گروهی دیگر حتی از خواندن یک عدد چند رقمی عاجز هستند. فردی که در جایگاه مدیر مالی قرار میگیرد باید بتواند با اعداد کار کند.
فهم اقتصادی یکی دیگر از عواملی است که مدیر مالی باید حتما آن را داشته باشد. فهم اقتصادی به این معنی که مدیر مالی باید از روشهای درآمدی و بودجهبندی آگاه باشد و از همه مهمتر برنامه اقتصادی کسبوکار را متناسب با شرایط اقتصادی محیطی پیش ببرد. فهم اقتصادی به مدیر مالی کمک میکند تا استراتژیهای مالی را متناسب با شرایط روز کشور و اقتصاد طراحی کند.
در واحد مالی اطلاعات از بخشهای مختلف جمعآوری شده و در قالب گزارشهایی به مدیران بالادستی ارائه میشود. توانایی استخراج داده و گزارشدهی به مدیران بالادستی از دیگر مهارتهای مورد نیاز برای فردی است که میخواهد در جایگاه مدیر مالی قرار بگیرد. توجه به اطلاعات و ارائه گزارش قابل فهم برای مدیران از جمله مواردی است که در شغل مدیر مالی به آن نیاز مبرم وجود دارد. همچنین میتوان به مواردی مثل انعطافپذیری بالا، توانایی کار تیمی، دقیق و منضبط بودن و ... اشاره کرد.
تیپ شخصیتی مدیر مالی
یکی از روشهایی که میتوان شغل مناسب با ویژگیهای فرد را مشخص کرد، توجه به تیپ شخصیتی فرد و به صورت کلی شخصیتشناسی او است. هر فرد ویژگیهای شخصیتی منحصر به خود را دارد و اگر شغل مد نظرش با این ویژگیها همخوانی نداشته باشد، در مسیر شغلی خود با مشکلاتی روبرو خواهد شد.
مدیر مالی در شخصیت شناسی MBTI
الگوها و تستهای مختلفی در رابطه با شخصیتشناسی و تیپ شخصیتی وجود دارد که یکی از آنها تست شخصیتشناسی MBTI است. این تست با مجموعهای از سوالات شخصیت افراد را براساس درونگرایی یا برونگرایی، حسی یا شهودی، منطقی یا احساسی، قضاوتگر یا ادراکی دستهبندی میکند و 16 تیپ شخصیتی مشخص میشود.
براساس یافتههای این تست، افراد با تیپ شخصیتیِ ENTJ مناسب جایگاه مدیریت هستند. این افراد که در بعضی منابع از آنها به عنوان «فرمانده» نیز یاد میشود، در دسته «برونگرا، شهودی، منطقی و قضاوتگر» قرار میگیرند. این افراد اطلاعات را جمعآوری کرده تا ایدههای خلاقانه خود را عملیاتی کنند. این افراد از مشاغلی که به کاریزما، اعتماد به نفس و خلاقیت نیاز داشته باشد لذت میبرند. این افراد میدانند که چگونه اعضای گروه خود را رهبری کنند چون رهبری کردن در ذات آنها است. خیلی از روانشناسان این تیپ شخصیتی را قدرتمندترین تیپ شخصیتی از میان 16 تیپ در نظر میگیرند.
افراد با تیپ شخصیتی ENTJ رهبرانی استراتژیک و با انگیزه هستند. این افراد تغییرات را سازماندهی میکنند. ناکارآمدی به سرعت توجه آنها را جلب میکند و به دنبال مفهوم سازی و اجرایی کردن راهحلهای جدید میگردند. آنها از توسعه و پیگیری برنامههای بلندمدت برای تحقق چشمانداز خود و سازمان لذت میبرند. ENTJها برای موقعیتهایی مناسب هستند که نیاز به انگیزه و عزم فوقالعادهای دارند. این افراد پس از مدیریتهای مختلف، در فروش، فناوری اطلاعات، هنر و رسانه سرآمد هستند.
مدیران مالی تمایل دارند روشمند، ساختارمند و جدی باشند. آنها میتوانند بسیار سازماندهی شده عمل کنند و همزمان به جزئیات نیز توجه داشته باشند. مدیران مالی میتوانند اصطلاحات و مباحث پیچیده مالی را به زبانی ساده به مخاطب خود یا مدیران بالادستی ارائه کنند و همچنین در همدلی و گوش دادن به دیگران و اعضای گروه نیز توانایی دارند. اگر جزو این تیپ شخصیتی قرار میگیرید حتما به جایگاههای مدیریتی و مخصوصا مدیریت مالی فکر کنید.
تیپ شخصیتی دیگری هم وجود دارد که برای جایگاه مدیریت و مدیر مالی مناسب است: INTJ. افراد با تیپ شخصیتی INTJ اهل تفکر، آن هم از نوع تفکر تحلیلی هستند. آنها دارای تفکر مستقل بوده و در مسائل استراتژیک و کشف ایدههای پیچیده و حل مشکلات پیشرفته توانایی دارند. آنها انگیزهای قوی برای ارتقای شایستگیهای خود دارند و اغلب استانداردهای بالایی را برای خود و دیگران تعیین میکنند. INTJها اطلاعات زیادی در حوزههای مختلف دارند و دانش نسبی در زمینههای گوناگون، آنها را در دسته افراد با اطلاعات عمومی بالا قرار میدهد. استمرار در کار در این افراد مشاهده شده و توانایی آینده نگری و پیگیری برنامههای بلند مدت را دارند.
INTJها یک تفاوت جدی با ENTJها دارند و آن هم در ارتباط برقرار کردن با دیگران است. INTJها در ارتباط برقرار کردن ضعف دارند ولی در پیگیری برنامههای بلند مدت کم نظیر هستند.
مدیرمالی در چارچوب آزمون DISC
روش دیگری برای مشخص کردن تیپهای شخصیتی وجود دارد و آن در چارچوب آزمون DISC است. شخصیت D یا سلطهگر (Dominance)، شخصیت i یا بانفوذ (Influence)، شخصیت s یا باثبات (Steadiness)، شخصیت c یا وظیفهشناس (Conscientiousness). براساس این چارچوب هر کدام از آدمها در یکی از این دستهها قرار می گیرند و یکی از چهار بخش DISC در آنها پر رنگتر است.
ولی همه آدمها فقط یک ویژگی شاخص ندارند و بسیاری از افراد ترکیبی از چند بخش در شخصیتشان دیده میشود. مثلا برخی شخصیت سلطهگر و با نفوذ دارند یا شخصیت باثبات و وظیفهشناس. از دل این ترکیبات 12 سبک رفتاری به وجود میآید. براساس چارچوب DISC بهترین شخصیت و سبک رفتاری برای شغل مدیر مالی CD است. این سبک رفتاری ترکیبی از وظیفهشناسی و سلطهجویی را شامل میشود.
این افراد اهل جزییات هستند و برای عمل کردن به کاری باید سازماندهی خاص خود را داشته باشند. این گروه از افراد در کار خود قاطع هستند و از انجام کامل کارها لذت میبرند. همچنین این افراد استانداردهای باکیفیتی دارند و اگر افرادی که با آنها کار میکنند این استانداردها را رعایت نکنند با آنها وارد بحث خواهند شد.
این افراد علاوه بر توانایی مدیریت میتوانند نقش مربی را هم به خوبی ایفا کنند. این افراد به خاطر پررنگ بودن سلطه در درونشان، سرسخت هم خواهند بود و در شرایط سخت و چالش برانگیز متوقف نمیشوند. به صورت کلی این افراد سختکوش، سرسخت و خلاق هستند و از طریق استانداردها و عزم بالای خود بر دیگران تاثیر میگذارند. مصمم بودن در کنار انتظارات بالا باعث می شود که درباره مشکلات با اعضای گروه خود صحبت کند و به دنبال اصلاح روشها و رویهها باشند.
جمع بندی
همانطور که گفته شد برای تصدی شغل مدیر مالی در مرحله اول باید دانش تخصصی این حوزه را کسب کرده باشید. دانشگاه یا موسسات آزاد، دوره های آفلاین و آنلاین زیادی در این حوزه وجود دارد و پیشنهاد ما دوره مدیر مالی حرفه پلاس است.
توجه به تیپ شخصیتی نیز در انتخاب شغل از اهمیت بالایی برخوردار است و افراد با تیپ شخصیتی CD یا تیپ شخصیتی ENTJ برای این شغل مناسب هستند. این افراد در مدیریت و رهبری توانمند هستند و میتوانند با انگیزه و استمراری که در کارها دارند به اهداف بلندمدت خود دست یابند. تفکر استراتژیک در کنار کاریزمای درونی باعث میشود که آنها رهبران ماهری باشند.