به عنوان صاحب یک کسب و کار، تعیین نقشها و مسئولیتهای مختلف در ساختار سازمانی ممکن است چالش برانگیز باشد. مواردی مانند مدیر اجرایی، مدیر عملیات، مدیر عامل و مدیر داخلی ممکن است به طور اشتباه با یکدیگر ادغام شوند. این امر میتواند تعیین نقشها و مسئولیتها را دشوار کند و منجر به عدم شفافیت در سازمان شود. اما چطور میتوان یک مدیر اجرایی شد؟ وظایف یک مدیر اجرایی چیست؟
مدیر اجرایی کیست؟
مدیر اجرایی (CEO) یکی از مهمترین پوزیشنهای سازمانی است که عموماً به عنوان رهبر اصلی یک شرکت یا سازمان تعریف میشود. وظایف این نقش شامل رهبری، تعیین راهبردهای کلان سازمان، اتخاذ تصمیمات استراتژیک، ارتباط با سایر اعضای سازمان و جامعه، نظارت بر عملکرد کلی سازمان، مدیریت منابع انسانی و ارتباط با هیئت مدیره است که در ادامه به طور کامل درباره و ظایف این سمت با شما صحبت خواهیم کرد. عموماً مدیر اجرایی به عنوان پیشوا یا صاحب رویههای کلی سازمان عمل میکند و به همکاران خود انگیزه میدهد تا اهداف و ماموریت سازمان را به دست بیاورند.
دوره مدیر اجرایی حرفه پلاس
مسئولیت های مدیر اجرایی
مدیر اجرایی مسئولیتهایی در سازمان دارد که باید به آن آگاه باشد. به طور کلی شما قبل از اینکه به یک مدیر اجرایی در سازمان تبدیل شوید باید ببنید که از پس از این مسئولیتها بر میآیید یا خیر؟ به طور کلی مدیر اجرایی دارای مسئولیتهای زیر است:
- نظارت کامل بر فعالیتهای مدیر ارشد و همچنین دریافت گزارش کار
- بررسی و همچنین مدیریت بحران و ریسک در یک سازمان
- هدفگذاریهای درون سازمان (کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت). این مورد باید با مشورت مدیران رده بالای سازمان صورت بگیرد.
- تقویت و همچنین ترویج ارزشهای سازمان
- ایجاد ارتباط بین بخشهای مختلف یک سازمان
- تعریف ماموریتهای سازمانی و همچنین نظارت بر انجام آنها
تفاوت مدیر اجرایی و مدیر عامل
مدیر عامل و مدیر اجرایی اغلب در ذهن افراد به عنوان دو نقش متمایز در سازمان در نظر گرفته میشوند، اما تفاوتهای آنها معمولاً ابهامآفرین است. مدیر عامل، به عنوان رهبر اصلی و صاحبنظر در تصمیمگیریهای استراتژیک شناخته میشود، در حالی که مدیر اجرایی معمولاً با اجرای تصمیمات کلیدی که مدیر عامل اتخاذ کرده سر و کار دارد. این دو نقش همچنین در مخاطبان و ارتباطات خود نیز تفاوت دارند.
مدیر عامل به طور عمده با اعضای هیئت مدیره سرمایهگذاران و شرکای تجاری ارتباط برقرار میکند. او نقش مهمی در ایجاد راهبردهای کلان سازمان ایفا میکند و باید قدرت مذاکره و رهبری قوی داشته باشد تا اهداف و نیازهای مختلف سازمان را تأمین کند.
به عنوان مقام مأفوق در بخش اجرایی سازمان مدیر اجرایی به طور عمده با مدیران و کارکنان داخلی سازمان ارتباط دارد. او مسئول اجرای تصمیمات کلیدی و مدیریت فرآیندهای داخلی است. این نقش اغلب نیازمند داشتن فراگیری خوبی از عملکرد داخلی سازمان و تواناییهای مدیریتی قوی است.
در نهایت، تمایز بین این دو نقش اساساً بر اساس محور ارتباطات و مسئولیتهای استراتژیک و عملیاتی آنها تعیین میشود. این توجه به تفاوتهای اساسی میان مدیر عامل و مدیر اجرایی میتواند به بهبود شفافیت و کارایی در سازمان کمک کند.
وظایف مدیر اجرایی
در سازمانهای کوچک اغلب مدیر عامل به عنوان نقش اصلی و اجرایی در سازمان فعالیت میکند. او وظایف مدیریتی و اجرایی را به عهده دارد و معمولاً با تصمیمگیریهای استراتژیک و فرآیندهای عملیاتی سازمان مستقیماً درگیر است. با افزایش اندازه و پیچیدگی سازمان نیاز به تخصص و تمرکز بر وظایف مختلف مدیریتی رو به افزایش است. در این سناریو نقش مدیر اجرایی معمولاً به عنوان یکی از اعضای کلیدی تیم مدیریتی سازمان شکل میگیرد و وظایف وی به صورت جداگانه و متخصصانه تعریف میشود.
وظایف مدیر اجرایی در سازمانهای بزرگ معمولاً شامل موارد زیر است:
نظارت بر فرایندهای استخدام و تعدیل کارکنان: این شامل جذب، انتخاب، و آموزش کارکنان جدید و همچنین مدیریت فرآیندهای تغییر و تعدیل کارکنان فعلی میشود.
تدوین و اجرای استراتژیهای کوتاه و بلند مدت: مدیر اجرایی با همکاری سایر مدیران، استراتژیهای سازمان را تعیین کرده و فرآیندهای اجرایی آنها را نظارت میکند.
تحلیل بازار و رقبا: این شامل مطالعه بازار، شناخت فرصتها و تهدیدات و ارائه پیشنهادات برای بهبود عملکرد سازمان است.
نظارت بر مسئولیتهای اجتماعی سازمان: این شامل مدیریت روابط عمومی، تعامل با جامعه و اجرای برنامههای CSR (Corporate Social Responsibility) میشود.
مدیریت چالشها و راهکارهای حل آنها: شناسایی مسائل و چالشهای موجود در سازمان و ارائه راهکارهایی برای حل آنها از دیگر وظایف مدیر اجرایی است.
انجام کارهای اداری و حقوقی: مدیر اجرایی مسئولیتهایی مانند اخذ مجوزها و استانداردهای لازم برای فعالیت سازمان را نیز بر عهده دارد.
در کل مدیر اجرایی در سازمانهای بزرگ نقش اساسی در اجرای راهبردها و مدیریت عملیاتی دارد و وظایف وی بر اساس نیازهای ویژه و شرایط سازمانی مشخص میشود
چگونه مدیر اجرایی شویم؟
تبدیل شدن به یک مدیر اجرایی از جنبههای مختلف نیازمند مهارتها، تجربه و آگاهی از فرآیندهای مدیریتی است. برای هر یک از گروههایی که احتمالاً به این پوزیشن علاقهمند هستند مسیر رسیدن به آن متفاوت است. اما گامهای کلیدی برای رسیدن به این هدف میتواند به صورت کلی مشابه باشد:
برای افرادی که در یک سازمان استخدام میشوند و به مرور زمان به مسئولیتهای بیشتری دست پیدا میکنند:
- دانش و تجربه خود را در زمینه مدیریت توسعه دهید. این شامل شرکت در دورههای آموزشی، مطالعه کتب و مقالات مربوط به مدیریت و کسب تجربه عملی است.
- با فرآیندها و ساختار سازمانی خود آشنا شوید و سعی کنید به عنوان یک عضو فعال در توسعه و اجرای استراتژیهای سازمانی شرکت کنید.
- ارتباطات خود را با مدیران بالاتر از خود تقویت کرده و به آنها نشان دهید که به عنوان یک عضو قابل اعتماد و توانمند میتوانید در مواقع حیاتی به آنها کمک کنید.
برای افرادی که به عنوان کارآموز بخش اجرایی وارد یک سازمان میشوند:
- با دقت و تمرکز به کارهایی که انجام میدهید بپردازید و سعی کنید تجربه و مهارتهای لازم برای مدیریت اجرایی را به دست آورید.
- از فرصتهای آموزشی و راهنمایی موجود در سازمان استفاده کنید و با مدیران خود در ارتباط باشید تا از تجربیات و سختیهای آنها یاد بگیرید.
- به جدیت و انگیزه خود اعتماد کنید و سعی کنید به نشان دادن تواناییهایتان برای مدیران بالاتر از خود توجه آنها را جلب کنید.
برای افرادی که در پوزیشنهای مدیریتی دیگر کار کردهاند و به دنبال تجربههای جدید هستند:
- مهارتهای مدیریتی خود را به روز کنید و از تجربههای قبلی خود در مدیریت و رهبری استفاده کنید.
- با استفاده از شبکه حرفهای خود، در ارتباط با شرکتها و موسسات دیگری که به دنبال مدیران اجرایی هستند، باشید و به دنبال فرصتهای جدید مرتبط با مدیریت اجرایی بگردید.
- آمادگی خود را برای یادگیری و تطابق با محیط جدید کاری نشان دهید و به دنبال فرصتهایی باشید که شما را به مسئولیتهای مدیریت اجرایی نزدیکتر کنند.
با توجه به مسیر حرفهای و تجربه شخصی خود، این گامهای کلیدی میتواند به شما کمک کند تا به عنوان یک مدیر اجرایی موفق موفقیتآمیز باشید.
ویژگی ها و مهارت های مدیر اجرایی
مدیر اجرایی یکی از نقشهای کلیدی در یک سازمان است و برای اجرای موفقیتآمیز راهبردها و تحقق اهداف سازمانی نیاز به ویژگیها و مهارتهای مختلفی دارد. در زیر به برخی از این ویژگیها و مهارتها اشاره شده است:
رهبری: مدیر اجرایی باید بتواند به عنوان یک رهبر موثر عمل کند و توانایی هدایت و الهام بخشی به تیم خود را داشته باشد.
مدیریت زمان: توانایی مدیریت و تخصیص بهینه زمان برای اولویتبندی و اجرای وظایف مختلف در یک سازمان از مهارتهای اساسی یک مدیر اجرایی است.
مهارتهای ارتباطی: برقراری ارتباطات مؤثر با اعضای تیم، مدیران دیگر، سایر بخشهای سازمان و مشتریان از مهارتهای بسیار حیاتی برای مدیر اجرایی است.
تصمیمگیری استراتژیک: توانایی تحلیل دادهها، تصمیمگیری در شرایط پیچیده و تدوین استراتژیهای موثر برای رشد و توسعه سازمان از مهارتهای اساسی مدیر اجرایی است.
حل مسائل: توانایی تحلیل و شناسایی مسائل مختلف در سازمان، ارزیابی گزینههای مختلف و پیشنهاد راهحلهای موثر برای آنها از مهارتهای مهم یک مدیر اجرایی است.
توانایی هماهنگی و همکاری: مدیر اجرایی باید توانایی هماهنگی و همکاری با اعضای تیم و بخشهای مختلف سازمان را داشته باشد تا به دستیابی به اهداف مشترک کمک کند.
انعطاف پذیری و تطبیقپذیری: توانایی سازگاری با تغییرات و شرایط متغیر در محیط کاری و انعطاف در برخورد با آنها از ویژگیهای اساسی مدیر اجرایی است.
هوش عاطفی: توانایی مدیریت احساسات خود و دیگران، بهبود روابط بین فردی و ایجاد یک محیط کاری مثبت و پویا از مهارتهای مهم یک مدیر اجرایی است.
این تنها چند مورد از ویژگیها و مهارتهایی هستند که یک مدیر اجرایی برای موفقیت در نقش خود نیاز دارد. به طور کلی مدیر اجرایی باید تواناییهای متنوعی را داشته باشد تا بتواند مسئولیتها و وظایف خود را با موفقیت بر عهده بگیرد و به رشد و توسعه سازمان کمک کند.