چگونه توافق کنیم؟

فیلم و پادکست

چگونه توافق کنیم؟ - بخش سوم
بخش سوم چگونه توافق کنیم؟

نمایش
چگونه توافق کنیم؟ - بخش دوم
بخش دوم چگونه توافق کنیم؟

نمایش
چگونه توافق کنیم؟ - بخش اول
بخش اول چگونه توافق کنیم؟

نمایش

موضوع مقاله آموزش در سایت حرفه پلاس: چگونه توافق کنیم؟

تصویر آقای مهدی چایبخش

مدرس آموزش

جناب آقای مهدی چایبخش

سرفصل های نوشتار

نیاز

شفافیت

تکنیک های قراردادنویسی

مفاد قرارداد

تفاوت فسخ، انفساخ و اقاله

فسخ بهتر است یا انفساخ؟

حرف اول در این آموزش

مشاوره حقوقی یا کار حقوقی برای کسب و کارها، زمانی معنای درست تری پیدا می کند که ما شناخت بهتری از تجارت داشته باشیم. بنابراین به مدیریت حقوقی که یک دانش اشتراکی بین مدیریت و حقوق است نیازمندیم. لذا می بایست از تکنیک ها و مسائل در مورد قراردادها آگاه باشیم.

تصویر چگونه توافق کنیم؟

نیاز

اولین چیزی هنگام ورود به مذاکرات قراردادی رعایت نمی شود و سازمان های بزرگ هم درگیر این مسائل هستند، این است که تشخیص نیاز و تشخیص مسئله به درستی انجام داده نمی شود.
وقتی تشخیص نیاز به درستی انجام نشود احتمال آسیب و زیان بسیار زیاد است. متأسفانه خیلی از سازمان ها در این زمینه دچار شتابزدگی شده و آنالیز درست صورت نمی گیرد. یعنی، آیا نیاز واقعی دارند و آیا آن نیاز درست تعریف شده است؟
مسئله دوم، آیا محصولی که معرفی شده متناسب با این نیاز است؟

مذاکرات قراردادی سه سطح دارد:

• مذاکرات مالی و بازرگانی
• مذاکرات فنی
• مذاکرات حقوقی
بسیاری از مدیران عامل فقط مذاکرات بازرگانی و مالی و نهایتاً مذاکرات فنی را جزء مذاکرات قراردادی می دانند. در صورتیکه مذاکرات حقوقی بخش مهمی از مذاکرات است که می تواند در اصل قرارداد، اینکه اصلاً ما این قرارداد را منعقد بکنیم یا خیر، این که طرف قراردادمان را به درستی انتخاب کردیم یا نکردیم، حتی هزینه های قرارداد، تأثیرگذار باشد. بنابراین قبل از اینکه مذاکرات حقوقی انجام بشود و مفاد قرارداد نهایی شود هرگز توافق را پایان یافته ندانید.
اگر از ابتدا برای مذاکرات حقوقی وقت نگذاریم و مشاورین حقوقی را مطلع نکنیم. در زمان کوتاه، قرارداد بدی نوشته شود یا ممکن است قراردادی نوشته شود که مناسب با آن رابطه حقوقی نیست لذا در حین اجرا می بینند محصول و خدماتی که دریافت می کنند مورد انتظار آنها نخواهد بود.

شفافیت

مسئله بعدی این هست که وقتی از ابتدا مذاکرات حقوقی را وارد مذاکرات قراردادی می کنیم مفاد قرارداد، Trance Patency (شفافیت) ایجاد می کند. نتیجه این شفافیت هم این هست که ما شناخت بهتری از محصول و قراردادمان پیدا می کنیم، و از دعاوی آتی هم پیشگیری شود.
تکنیک های قرارداد نویسی
1-در قراردادهای بین المللی این اصل وجود دارد که قرارداد باید منصفانه باشد. اگر منصفانه نباشد در خیلی موارد ما شانس قرارداد را ما از دست می دهیم. بنابراین این یکی از ابزارها و تکنیک ها است و در مواردی می توانیم از ابزار یکطرفه استفاده کنیم، مشروط بر اینکه از نظر مذاکراتی در موضع قدرت قرار گرفته باشیم.
2- قراردادها بهتر است کامل و با جزئیات در همه زمینه های مرتبط حقوقی و یا ساده منعقد بشوند. برای ساده نویسی قراردادها، حتماً باید از مشاور حقوقی استفاده نماییم.

مفاد قرارداد

طرفین قرارداد: در این زمینه برای ما مهم هست که طرف قرارداد ما شخص حقیقی یا حقوقی باشد. اگر طرف قرارداد ما شخص حقوقی باشد:
1)‌ واقعاً باید ثبت شده باشد و هویت حقوقی (در قالب شرکت یا مؤسسه) داشته باشد.
2) حتماً مستندات تعیین کننده آخرین صاحبان امضاء را از آنها بخواهیم.
موضوع قرارداد: مهمترین ماده قرارداد موضوع قرارداد است. به این دلیل که موضوع تنها ماده ای است که به طور مشخص آن رابطه حقوقی را تعریف می کند.
قراردادها از نظر حقوقی به دو دسته تقسیم می شوند:
1) قراردادهای مستمر یا قراردادهایی که آثار آنها برای یک دوره ای استمرار دارد مثل اجاره. در این قراردادها باید حتماً مدت بگذارید والا صحت آنها زیر سوال می رود.
2) ‌قراردادهای آنی: قراردادهایی هستند که آثار آنها به صورت مستمر از هنگام قرارداد ایجاد می شود به صورت مستمر. البته که ممکن است برای تعهداتش زمان بندی تعیین کنیم ولی اثرشان ایجاد می شود، مثل خرید مثل بیع. در قراردادهای آنی مدت قرارداد معنایی ندارد.
باید بین زمان انجام تعهدات و مدت قرارداد تفکیک قائل بشوید. و هیچ گاه در قراردادهای آنی مدت قرار ندهید. حداقل این که در این زمینه از مشاوران حقوقی تان کمک بخواهید.
تعهدات طرفین: پینشهاد می شود تعهدات عمومی را از تعهدات خاص جدا کنید و تأکید می شود تعهدات عمومی را به طور ویژه در مورد آن تأمل نمایید.

تفاوت فسخ، انفساخ و اقاله

- فسخ زمانی هست که یکی از طرفین قرارداد را منحل می کند.
- انفساخ زمانی است که یک عاملی، یک شرطی، یک اتفاقی می افتد قرارداد خود به خود فسخ می شود بدون اینکه نقشی دو طرف قرارداد داشته باشند.
- اقاله زمانی هست که دوطرف قرارداد با هم توافق می کنند که قرارداد را فسخ کنند. که خود یک قرارداد جدید است.
معتبرترین و بهترین مورد انحلال، اقاله هست چون توافق جدیدی است اما مشکلات زمانی پیش می آید که طرفین اصلاً‌ توافق در مورد اقاله ندارند.

فسخ بهتر است یا انفساخ؟

بستگی به شرایط دارد. در فسخ شخصی که حق فسخ دارد اختیار دارد می تواند قرارداد را فسخ کند می تواند فسخ نکند. ولی اگر شرط انفساخ گذاشتید و از عبارت انفساخ در قراردادتان استفاده کردید در صورتی که طرف مقابل به تعهدش عمل نکند یا آن اتفاقی که ربط دادید به انفساخ محقق بشود قرارداد خود به خود فسخ می شود و شما هم این اختیار این را ندارید که بخواهید قرارداد ادامه پیدا بکند.
مزیت انفساخ در سرعت فسخ است. در انفساخ خود به خود قرارداد فسخ می شود و شما قرار نیست اظهارنامه بدهید و تشریفات فسخ را رعایت بفرمایید.
اگر شرط فسخ در قرارداد می گذارید این که به چه صورت باید فسخ بشود حتماً در قرارداد مشخص کنید. اینکه آثار فسخ چیست و چطور باید تعهدات را به حالت سابق برگرداند چقدر قابل برگشت است یا خیر؟ را هم مشخص کنید، در غیر اینصورت خود اینها باعث اختلافات بسیار زیادی بین طرفین می شود.
فورس ماژور: فورس ماژور، عوامل طبیعی هستند که وقتی اتفاقی پیش می آید کسی که تعهدش را انجام نداده است مسئولیتی ندارد چون خارج از اراده شخص هست. اول اینکه فورس ماژور در تعریفش به حوادث طبیعی گفته می شود. اگر شما می خواهید عوامل خارج از اراده را که عوامل طبیعی لزوماً نیستند در فورس ماژور قرار بدهید حتماً‌ در قرارداد قید کنید.
مسئله بعدی این است که زمانی فورس ماژور محقق است که آن اتفاق ها غیرقابل پیش بینی و غیر قابل دفع باشد و طرفی که به تعهدش عمل نکرده حداکثر تلاشش را کرده باشد برای این که این اتفاق باعث عدم انجام تعهد نشود. نباید از فرصت استفاده کند. در این صورت فورس ماژور رافع مسئولیت آن می شود.
فورس ماژور فقط می گوید که در دوره ای که انجام تعهد ممکن نیست شخص تعهدی ندارد اما اگر دوره تعهد طولانی باشد قانون ساکت است و حتماً‌ در قراردادهای تان این را بگذارید و تعیین تکلیف کنید. اگر دور انجام تعهد طولانی باشد ولو به درد فورس ماژور چه اتفاقی باید بیفتد. چه کار باید کنیم. مثلاً حق فسخ برای خودتان بگذارید تا بتوانید با شخص دیگری قرارداد بنویسید یا راه حل دیگری پیدا کنید.

تصویر موضوع چگونه توافق کنیم؟