سرفصل های نوشتار
حرف اول در این آموزش
از آنجایی که یکی از دغدغه‌ها و مشکلات جامعه امروز در بازار کار نحوه گرفتن مجوزهای کسب و کار است، لذا برای اینکه با مشکلات قانونی مواجه نشویم باید نحوه شروع قانونی مشاغلی را مدنظر داشته باشیم.
مجوزهای کسب و کار را به دو قسمت تقسیم می کنیم:
مجوزهای خاص: در واقع مجوزهایی است که برای یک سری مشاغل خاص مورد استفاده قرار می گیرد و نیاز به تخصص دارد مثل پروانه وکالت، پروانه پزشکی، پروانه ای که برای کارشناسان دادگستری صادر می‌شود. این ها پروانه های خاص هستند که نهادهای مختلف نسبت به صدور آن ها از طریق آزمون یا مراحل دیگر اقدام می کنند.
مجوزهای عام: مجوزی است که هر شخصی در هر کجای ایران و با هر مدرک تحصیلی می خواهد کسب و کاری را راه اندازی کند که نیاز به مدرک خاصی ندارد و مقررات آن در قانون نظام صنفی ذکر شده است.
قانون نظام صنفی قانونی است که در مورد مجوزهای کسب و کار صحبت می کند که به سه بخش تقسیم می شود:
-
بخش اوّل آئین نامه‌ها و مقرراتی است که در مورد نحوه اخذ مجوزهای کسب و کار صحبت می کند.
- بخش دوم راجب نهادهایی است که وظیفه صدور پروانه کسب را دارند و وظیفه نظارت بر صدور پروانه کسب را دارند.
-
بخش سوم بحث مجازات ها و تخلفات است که در این مبحث فقط به بررسی بخش اول می پردازیم.
از نظر نظام صنفی هر فردی اعم از حقیقی و حقوقی یعنی شرکت باشد، مؤسسه باشد یا فرد عادی باشد که قرار است کاری را راه اندازی کند که نیاز به تخصص خاصی ندارد باید برابر مقرراتی که در قانون نظام صنفی آمده است نسبت به اخذ مجوز اقدام کند. پس این یک حکمی است که قانون نظام صنفی به ما تکلیف کرده است.
مجوزهای عام به دو دسته تقسیم می شوند:
مجوزهای سنتی: که برای فعالیت هایی مثل مغازه ها و بوتیک ها و ... صادر می گردد.
مجوزهای به روز و مدرن: که برای استارتاپ ها و فروشگاه های مجازی صادر می گردد.
شاید در اجرا و در صدور پروانه کسب خیلی تفاوتی بین این دو وجود نداشته باشد امّا با توجّه به بازار امروز و بازار هدفی که وجود دارد خیلی از کسانی که تازه می خواهند وارد کسب و کار بشوند بیشتر می‌روند به سمت واحدهای مجازی یا شرکت هایی که در این حوزه فعالیت می کنند.
بیشتر بخوانید: چالش های حقوقی یک کسب و کار
اول باید ببینیم چه شغلی را می خواهیم در کجا راه اندازی کنیم پس به اتحادیه مربوطه مراجعه می کنیم. اتحادیه نهادی است که یک سری شغل های همگون در آن جمع شده اند و اتحادیه در خصوص آن رسته های شغلی قرار است مجوز کسب و کار بدهد. اولین چیزی که در برابر نظام صنفی از موسس می خواهند اسناد مالکیتی یا اجاره نامه (از نظر سازمان حقوق صنفی کسی که مالک منافع آن محل است می تواند نسبت به دریافت پروانه کسب اقدام کند) و اسناد هویتی (شناسنامه، کارت پایان خدمت و ...) است.
از نظر قانون نظام صنفی و از نظر قانون شهرداری صدور پروانه کسب برای مشاغل برای اماکن با کاربری اداری، تجاری و کارگاهی امکان‌پذیر است. در قدم بعدی نسبت به بازرسی از آن محل اقدام می‌شود. بازرس اتحادیه محل صنفی را بازدید می کند اگر حداقل مساحت لازم را داشته باشد و اگر شرایط لازم برای آن شغل را داشته باشد تأییدیه خود را به اتحادیه اعلام می کند. تمام این پروسه ای که برای صدور مجوز در ابتدا لازم است ظرف 15 روز باید اعلام شود. بعد از این موافقت اوّلیه باید مدارک دیگری به اتحادیه ارائه بدیم. چهار دستگاه اعلام شونده در قانون داریم: دارایی، بهداشت، سازمان فنی و حرفه ای و اماکن نیروی انتظامی. برخی از مشاغل هر موافقت هر چهار نهاد را برای شروع به کار خود احتیاج دارند. تمامی شغل ها طبق بحث ماده 108 قانون باید گواهی مالیاتی خود را به اتحادیه ارائه بدهند. ما هیچ شغلی را نداریم که معاف از مالیات باشند لذا باید پرونده مالیاتی تشکیل شود اما در برخی مشاغل مثل مشاغل فرهنگی و در زمینه نشر کتاب که طبق قانون معاف شده‌اند از پرداخت مالیات معاف می شوند.
خرید پکیج آموزش دوره مدیر عامل حرفه پلاس
از یک مقطع زمانی به بعد وجود استارتاپ‌ها یا فروشگاه های مجازی شکل جدی به خود گرفت. برای تهیه مجوزهای لازم این کسب و کارها به صورت کلی تمام مدارکی را که برای صدور پروانه کسب سنتی لازم داریم برای مشاغل مجازی یا فروشگاه‌های مجازی نیز نیازمندیم. امّا آن چیزی که از نظر قانون فرق می کند، اول بحث دامنه سایت شماست که باید یک استانداردی را داشته باشد و امنیت سایت تأیید شود و دوم نماد الکترونیکی (این تأییدیه را به شما می دهد که این فروشگاه مورد تأیید است) می باشد. به لحاظ قانونی نماد الکترونیک باید بعد از صدور پروانه کسب صادر گردد. در خصوص مشاغل مجازی فقط یک اتحادیه کشوری داریم. یعنی شما در هر کجای ایران باشید و بخواهید مجوز کسب کنید باید به اتحادیه فروشگاه مجازی مراجعه کنید.
ماده 27 در قانون نظام صنفی گفته است هیچ واحد صنفی اجازه ندارد قبل از این که پروانه کسب را بگیرد شروع به فعالیت کند. پس باید در ابتدا پروانه کسب را بگیرم و بعد کار را شروع کنیم. امّا این عموماً در 90 درصد از موارد اتفاق نمی افتد به این دلیل که پروسه صدور پروانه کسب حدود 3 تا 5 ماه طول می کشد در نتیجه اگر بخواهیم واحد صنفی اجاره ای را بسته نگهداریم عملاً ضرر می کنیم. علارغم این قانون که می گوید ما اجازه نداریم فعالیت را قبل از کسب پروانه شروع کنیم ولی خیلی از این واحدهای صنفی کارشان را شروع کرده اند.
اتحادیه یا اداره امکان می تواند پس از شناسایی واحدهای بدون پروانه کسب نسبت به پلمب واحد صنفی اقدام کنند که اصطلاحا پلمپ ماده 27 می گویند. این بزرگترین ضمانت اجرای واحدهای صنفی است که پروانه کسب ندارند. دومین ضمانت اجرایی این است که واحدهای صنفی که پروانه کسب ندارند اجازه تبلیغات هم ندارند. جریمه واحدهای صنفی که بدون پروانه کسب تبلیغ می کنند حسب مورد از 100 هزار تومان تا 25 میلیون تومان می تواند باشد.
اگر کسب و کار بنا به دلایلی (نداشتن پروانه) پلمپ شد نحوه فک پلمپ به این صورت است که:
حالت اوّل مدارک به اتحادیه ارائه شده ولی به دلیل تنبلی کامل نشده و مدّت زمان سه ماهه گذشته استف لذا اتحادیه براساس آن اخطاریه ماده 27 را زده است. در این حالت اتحادیه مهلت می دهد تا مدارک اساسی به اتحادیه ارائه شود، بعد از ارائه مدارک اساسی نامه فک پلمب صادر می شود.
حالت دوم هیچ مدارکی به اتحادیه ارائه نشده و یک یا دو سال بدون پروانه کسب کار می شده لذا اتحادیه واحد صنفی را پلمپ کرده است. در این حالت فک پلمپ صرفاً در صورتی امکان‌پذیر است که در سامانه اتحادیه درخواست صدور پروانه کسب به صورت اینترنتی ارسال شود. مدارک اوّلیه ارئه شود بعد از آن که اتحادیه آنها را تأیید و احراز کرد نامه فک پلمپ صادر می گردد.
با توجه به محوریت این موضوع که شما دارای یک فروشگاه اینترنتی برای فروش یک محصول هستید یا تولید کننده آن و یا اینکه شما قصد بازاریابی و معرفی محصول مورد نظرتان در فضای مجازی هستید باید نسبت به دریافت مجوز مورد نیاز خود اقدام نمائید. در حوزه کسب و کارهای آنلاین دو دسته مجوز مورد نیاز می‌باشند:
مجوزهای عمومی یا ای‌نماد: به طور کلی برای همه فروشگاه‌های اینترنتی باید نماد اعتماد الکترونیکی اخذ شود.
مجوزهای اختصاصی هر صنف: علاوه بر اخذ ای‌نماد باید مجوزهای مربوط به هر موضوع فعالیت هم اخذ شود. به عنوان اگر فروشگاه مرتبط با محصولات فرهنگی است باید مجوزهای اختصاصی وزارت ارشاد نیز اخذ شود.
ای‌نماد مجوز فروشگاه های اینترنتی است و هر فروشگاه اینترنتی که دارای این مجوز باشد به فروشگاهی قانونی تبدیل می‌شود. ای‌نماد، یا نماد اعتماد الکترونیکی، مجوز قانونی است و کاربران باید قبل از اقدام به خرید از فروشگاه‌های اینترنتی باید بررسی کنند تا ببینند فروشگاه مذکور از نماد اعتماد الکترونیکی برخوردار است یا خیر. ای نماد توسط “مرکز توسعه‌ی تجارت الکترونیکی” که زیر مجموعه وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران است، صادر گردیده و به مدت یک سال اعتبار دارد. ای‌نماد دارای انواع نماد موقت، نماد دائم تک ستاره و نماد دائم دو ستاره می‌باشد.
حرف آخر در این آموزش
که اگر قرار است شغلی را در این کشور شروع کنم بهتر است که حتماً قبل از این که اقدام جدی در خصوص سرمایه‌گذاری انجام بدهم نسبت به نحوه‌ی اخذ مجوزها اطلاعات لازم را کسب کنم.
بیشتر بخوانید: حقوق ثبت اسناد رسمی