موضوع مقاله آموزش در سایت حرفه پلاس : مسئولیت پذیری در حرفه مشاوره
مدرس آموزش
جناب آقای استاد رضا جوشن
مدیرعامل شرکت فراروش صبا
سر فصلهای نوشتار
فلسفه و جودی مشاوران مدیریت
آسیبهای انتقاد کردن
راه کار انتقاد غیر سازنده
مسئولیت پذیری
راههای گسترش حلقه نفوذ
ویژگیهای یک انتقاد سازنده
حرف اول در این آموزش
اگر به اطرافمان توجه دقیق تری داشته باشیم خواهیم دید که اطراف ما پر است از نقدها و انتقادهایی که گاهی اوقات راه حلی برای آنها وجود ندارد. بخصوص برای مشاوران مدیریت که به عنوان ارزیاب به دنبال پیدا کردن و حل مسئله هستند این موضوع از اهمیت بیشتری برخوردار است.
فلسفه وجودی مشاوران مدیریت
هنگامی که سازمانها با مشکل مواجه میشوند برای حل مشکل از مشاوران دعوت به عمل میآورند. بنابراین مشاوران در نقش ارزیاب برای مشکل وارد عمل شده و در این بین ممکن است ناخودآگاه دچار پیش داوری و قضاوت شده و ارزیابی ها را به افراد و سیستم آن سازمان ربط می دهند که منجر به انتقاد و یا نگاه از بالا به پایین شده و این برای آینده حرفه ای یک مشاور می تواند بسیار خطرناک باشد. اما علت پیش آمدن این اتفاق چیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که ما همه در هر موقعیتی بیشتر به دنبال انتقاد کردن هستیم و کمتر به دنبال ارایه راه حل، زیرا انتقاد کردن بسیار راحت تر از راه حل دادن است. در واقع انتقاد کردن نیاز به تفکر و اندیشه، اقدام و تغییرات زیادی ندارد.
آسیبهای انتقاد کردن
1. انتقاد کردن یک بازی روانی است و توجیه خودمان است برای اینکه برای حل مسائل، اقدام مثبتی انجام ندهیم، در نتیجه با این انتقاد به یک آرامش نسبی کوتاه مدت دست میابیم که حاصل فریب دادن ذهن میباشد. اما در دراز مدت هم از نظر اجتماعی تبدیل به شخصی که مدام غر میزند میشویم و جامعه ما را پس میزند و کنار میگذارد سپس درون ما مملو از انرژی های منفی میشود.
2. انتقاد اصولاً در لباس روشن فکری و منطق ظاهر میشود. زمانیکه ما انتقاد میکنیم، افراد مقابل ما با این دید به ما نگاه میکنند که باید به حرفهای این مشاور گوش دهم. و طرف مقابل هرچه بیشتر صبر کند و بیشتر سکوت کند، ما بیشتر در نقش منتقد فرو میرویم. هرچه طرف مقابل بیشتر سکوت کند، ما احساس میکنیم که صحبتهایمان درست تر است. پس از مدتی فکر میکنیم که دانای کل هستیم. این پدیده بسیار خطرناک بوده و ما را به عنوان یک مشاور دچار باورهای غلط میکند.
3. ما از چیزهایی نقد میکنیم که آنها بطور ناخودآگاه در گوشه های پنهان مغزمان قرار دارند. پس باید توجه داشت که هنگامی که چیزی بطور دائم از سوی ما نقد شده و مطرح میگردد این موضوع در وجود ما است که میبایست ریشه یابی شود.
4. کسی که زیاد نقد میکند چه در نقش مشاور، مدیر، پدر و ... به مرور یک فرآیند رفتاری را طی میکند:
آ) شروع نقد، احساس تعقل و تفکر به ما دست میدهد.
ب) احساس موثر بودن میکنیم
ج) یک آرامش نسبی به ما دست میدهد.
اما پس از این سه مرحله که ما به نقد کردن عادت کردیم، کم کم احساس شادی از ما گرفته میشود و به مرور زمان دچار بدبینی و حساسیت میشویم. این اتفاق ایجاد ارتباط با اطرافیان را کاهش میدهد زیرا این تصور وجود دارد که این ارتباط صرفاً برای نقد کردن است و عزت نفس خود را از دست میدهیم و به مرور شروع به نقد کردن از خود میکنیم و از جامعه طرد میشویم. به همین علت به ممیزها و ارزیابها آموزش داده میشود تا اگر برای ارزیابی به جایی میروند با دید مثبت نگاه کنید و به دنبال نقاط قوت و مثبت بگردید.
راه کار انتقاد غیر سازنده
من در هر جایگاهی که هستم مسئولیت خودم را بپذیرم. یعنی طوری نقد نماییم که این انتقاد اثرگذار باشد.
مسئولیت پذیری
مسئولیت پذیری یعنی باور کنم که من در این لحظه حق انتخاب دارم.
در مسئولیت پذیری زمانی که با موضوعی مواجه میشویم 3 راه داریم و باید یکی را انتخاب کنیم:
1. با هر مسئله ای که مواجه میشویم، ابتدا ببینیم که آیا میتوانیم برای آن اقدامی انجام دهیم ؟ آیا میتوانیم تاثیری بگذاریم؟ این اقدام میتواند با توجه به عقاید، تجربیات، تربیت، فرهنگ و ... متفاوت باشد. این حلقه به نام حلقه نفوذ نامیده میشود. آدمهای بهره ور دارای حلقه نفوذ بزرگ و حلقه نگرانی کوچکتر هستند. هرچه حلقه نفوذ، بزرگتر باشد شما انسان عامل تر و تاثیرگذارتری محسوب میشوید.
2. با هر مسئله ای که مواجه میشویم، راه حلی به ذهنمان نمیرسد و نمیتوانیم کاری کنیم و قدرت انجام اقدامی را نداریم پس آن را رها میکنیم و باید بپذیریم که در این زمینه سواد و تجربه لازم را نداریم.
3. با هر مسئله ای که مواجه میشویم، نمیتوانیم اقدامی کنیم و درعین حال نمیتوانیم آن را رها کنیم. ناخودآگاه در حلقه سوم قرار گرفته و دچار نقد غیرسازنده، عدم رضایت و بهانه جویی میشویم. هیچ اقدام تاثیرگذاری نیز انجام نمیدهیم. این حلقه را به نام حلقه نگرانی نام گذاری کرده اند، آن دسته از مسائلی هستند که ما وقتی با آن مواجه میشویم فقط راجع به آن حرف زده و انتقاد میکنیم.
راههای گسترش حلقه نفوذ
در هر مسئله ای که با آن مواجه هستیم، چه در سازمان، در مدیریت چه به لحاظ مالی، چه به لحاظ رفتار با کارمندان، رفتار با کارفرما، حوزه مارکتینگ و ... اول میبایست این سوال را از خود بپرسید " آیا من میتوان برای این مسئله کاری بکنم و تاثیری بر آن داشته باشم؟" این سوال ما را وارد حلقه نفوذ میکند.
این پرسش سه پاسخ میتواند داشته باشد: 1. میگوییم بله و اقدامی را انجام میدهیم 2. میگوییم خیر و آن را رها میکنیم. 3. وارد حلقه نگرانی میشویم و نقد غیرسازنده انجام داده و عزت نفس خود را از دست میدهیم.
ویژگیهای یک انتقاد سازنده
1 . ارزیابی موضوع
2. تحلیل موضوع
3. در نظر گرفتن زمان و مکان ارائه گزارش
4. ارائه گزارش با نقاط قوت
5. احترام به تجربیات طرف مقابل
6. هدف بهبود سیستم است، نه ثابت کردن خودمان
7. ارائه راه حل
8. انتقال ندادن احساس بد به طرف مقابل
حرف آخر در این آموزش
انتقاد کردن از ارائه راه حل راحت تر است، زیرا انتقاد کردن به تفکر، اندیشه، اقدام و تغییر نیازی ندارد.
موضوعات مرتبط با موضوع آموزش مسئولیت پذیری مشاوران در سایت حرفه پلاس
صنعت مشاوره مدیریت
چرا و در چه زمانی به صنعت مشاوره مدیریت نیاز داریم؟
مدل های عارضه یابی سازمانی
رابطه بین مشاور و مشاوره پذیر
صنعت مشاوره مدیریت
شایستگی های مشاور استراتژی
بوم کسب و کار یک مشاور
مسئولیت پذیری مشاوران
خطاهای ادراکی در مشاوره مدیریت
سبک زندگی مشاور مدیریت
مشاوره استراتژی در عصر ناکارامدی استراتژی