سر فصل های نوشتار آموزش
حرف اول در این آموزش
زمانی که اقدام به راه اندازی کسب و کاری می نمایم و یا می خواهیم کسب و کار خود را گسترش و تغییر دهیم در و حله اول نیاز به ایده پردازی داریم. در ایده پردازی حالتهای مختلف کسب و کار را سر و شکل می دهیم. در طول روز با آدم هایی که مواجه می شویم و از هرکسی که سوال می پرسیم ایده های ذهنی مختلفی برای کسب و کار دارند. اما هیچ وقت این ایده ها به خود کسب و کار تبدیل نمی شوند و در مرحله ایده پردازی باقی می مانند. مدل کسب و کار بخشی است که به ما کمک می کند تا ایده هایمان را سر و شکل داده و منظم تر فکر کنیم.
مدل کسب و کار( از دید انجمن ملی کسب و کارهای کوچک آمریکا ): مدل کسب و کار زیربنای یک شرکت است که ایدههای اصلی برای کسب و کار را توضیح می دهد و عملکردهای کلی کسب و کار را توضیح می دهد. در این تعریف فرایند های کسب و کار بیان شده و مهمتر از همه ایده های ما را نیز سر و شکل می دهد.
هدف مدل کسب و کار: مدل کسب و کار توصیف ابزار و نوشته هایی است که یک سازمان به کار می گیرد تا به سودی که برای آن برنامه ریزی کرده است برسد.
ارزش: مجموعه ای که توصیف می کند مشتریان از محصول یا خدمت شما چه انتظاری دارند.
ارزش پیشنهادی: توصیف کننده فایده هایی است که مشتریان می توانند از محصولات یا خدمات شما انتظار داشته باشند
گوتنبرگ که چندین سال است از اختراع دستگاه چاپش می گذرد، توانست مدل کسب و کار برای صنعت نشر را عوض کند. تا قبل از اختراع گوتنبرگ یکسری کاتب که مسئول نوشتن از روی اصل نوشته بودند وجود داشتند و کتاب ها را می نوشتند. اما با اختراع دستگاه چاپ نه تنها این کاتب ها حذف شدند بلکه موقعیت جدیدی ایجاد شد تا کتاب ها و نوشته ها به تعداد بالاتر و شکل جدیدتری فروخته شوند.
شصت سال پیش کپی گرفتن از اسناد کار بسیار دشواری بوده زیرا امکان کپی گرفتن از آن وجود نداشته تا اینکه چند دهه پیش زیراکس توانست این دستگاه های بزرگ را بسازد. آنچه که قابل توجه بود این است که زیراکس نیز همانند گوتنبرگ صرفا یک دستگاه کپی نساخت بلکه توانست با اختراع دستگاه کپی، مدل کسب و کار کپی گرفتن را تغییر دهد.
بنابراین بعضی از اختراعات، برخی شرکت ها نه تنها کسب و کار را تغییر دادند بلکه توانستند مدل کسب و کار یا محصول را نیز تغییر دهند
قطعاً افرادی هستند که شغل هایی دارند که بخش زیادی از آن وابسته به پول و یا سود نیست. مانند یک سازمان خیریه که هدف دیگری به جز پول دارد.
در سال 2007 در یک موسسه مدرسه کسب و کار در لوزان سوئیس آقای الکساندر استوروالدر در نزد استادی ایگنیور شروع به کار روی پایان نامه خود تحت عنوان مدل کسب و کار کرد اما با رویکردی جدید که در آن اساس کسب و کار وابسته به پول و سود نیست. مثلا یک سازمان خیریه با هدف جزء کسب سود فعالیت می نماید. سوال مطرح این است که حال چنین کسب و کارهایی باید بر پایه چه اهدافی پایه گذاری شوند؟
به مدل کسب و کار Osterwalder، بوم کسب و کار می گویند. وی تعاریف مدل کسب و کار را عوض و یک حالت گرافیکی به آن داد.
بوم کسب و کار صفحه ای با 9 خانه است که در این خانه ها بخش هایی پر شده اند.
با توجه به این بوم، وی مدل کسب و کار را از حالت سود و کسب درآمد به ارزش تغییر داد.
خرید دوره مدیریت اجرایی حرفه پلاس
مدل کسب و کار منطق یک شرکت در چگونگی خلق، ارائه و کسب ارزش را توصیف می کند.
مبانی مدل کسب و کار
3 خانه سمت راست مربوط به مشتریان: دامنه مشتریان، ارتباط با مشتریان و مسیرهای ارتباطی
3 خانه سمت سمت چپ با کلید سروکار دارد: شرکای کلیدی، منابع کلیدی، فعالیت های کلیدی: در هر کسب و کار باید تعریف شوند و راجع به فعالیت اصلی شرکت در راستای ارزش پیشنهادی صحبت می کنند. و این که ارزش پیشنهادی به بهترین شکل به مشتریان برسد و به نسبت صنعت و کسب و کار هرکدام از این ها می توانند تغییر کنند.
ارزش پیشنهادی دلیل ترجیح یک شرکت نسبت به سایر شرکت ها توسط مشتریان است.
2 قسمت پایین مربوط به درآمد و هزینه است: چطور در یک کسب وکار می توانیم پول در بیاوریم و کجاها هزینه کنیم
مبانی مدل کسب و کار
اما ارزش های پیشنهادی به این موارد ختم نمی شوند. ارزش های کیفی مانند مسئولیت پذیری، تجربه خرید، اتمسفر، حس خوب داشتن و... هم جز ارزش ها محسوب می شود.
بیشتر بخوانید: معرفی بخش های اصلی برنامه کسب و کار
به عنوان مثال، ارزش های پیشنهادی در اسنپ:
مبانی مدل کسب و کار
مرکز مدل کسب و کار، طراحی ارزش پیشنهادی است.
دامنه مشتریان: از نظر فردی مشتریان چه کسانی هستند و از نظر بازاری که مشتریان در آن قرار دارند بررسی می شود.
مشتریان ما چه کسانی هستند و ما آن ها را از چه وجهه هایی بشناسیم:
1. اطلاعات جغرافیایی
2. درک آن ها از اقتصاد
3. موقعیت فرهنگی
4. درک مشتری از بازار
5. درک ما از بازار
6. جایی که مشتری قرار گرفته
ارتباط با مشتری و مسیرهای ارتباط با مشتری
ارزش پیشنهادی از چه مسیری به مشتری برسد و آن ارزش پیشنهادی شامل و حامل چه پیام هایی باشد. کانال های ارتباطی می توانند فیزیکی و یا مجازی باشند
مبانی مدل کسب و کار
حتما بخوانید: طراحی سیستم های ارتباط با مشتری
حرف آخر
تنها یک مدل کسب و کار وجود ندارد. ده ها مدل کسب و کار داریم. مدل های کسب و کار متنوع برای مصرف کننده ها، استارتاپ ها و موارد دیگر. چیزی که در ایران شناخته می شود مدل آقای Osterwalder است. اما کسانی مانندEric Ries، Ash Maurya، Alexander Chernev روایت های دیگری برای مدل کسب و کار دارند.
موضوعات مرتبط