فرهنگ ایرانی و رفتار مصرف کننده علی مریخ نژاد

فیلم و پادکست

فرهنگ ایرانی و رفتار مصرف کننده
فرهنگ ایرانی و رفتار مصرف کننده

نمایش

موضوع مقاله آموزش در سایت حرفه پلاس : فرهنگ ایرانی و رفتار مصرف کننده

دکتر علی مریخ نژاد

مدرس آموزش

جنا آقای دکتر علی مریخ نژاد

سرفصلهای نوشتار

فرهنگ

خلقیات

ارزش

انواع خلقیات اصلی ایرانیان

ارزشهای ایرانیان

فضای مصرفی ایرانیان

جنبه های اصلی شکل دهنده رفتار مصرف کنندگان ایرانی

مصرف متظاهرانه در فرهنگ ایرانی

فرهنگ ایرانی و رفتار مصرف کننده

حرف اول در این آموزش

نیاز به منحصربه فرد بودن بین مصرف کنندگان ایرانی باعث شده تا شاهد بروز رفتارهایی خاص در سطوح مختلف جامعه باشیم. ازاین رو می توان رفتارمصرف کننده ایرانی را در زمینه اجتماعی بررسی و در صنعت از آن استفاده نمود. در این نوشتار به بررسی برخی ازاین رفتارها می پردازیم

فرهنگ

مجموعه ای از الگوهای رفتاری است که به صورت اجتماعی فراگیر شده و در جامعه وجود دارد و از طریق زبان یا ابزارهای دیگر نسل به نسل منتقل شده است. پس فرهنگ زمینه ای است برای اینکه افراد جامعه رفتارشان را در آن زمینه بروز دهند و بطور خاص این رفتار در حوزه مصرفی نمود پر رنگی دارد. فرهنگ را می توان به طروق مختلف و با ابعاد مختلف تقسیم بندی نماییم.

خلقیات

مجموعه رفتارهایی است که در بدنه جامعه وجود دارد. از شخصی ترین اقدامات تا جمعی ترین تصمیماتی که در جامعه گرفته می-شود. و می توانند بر افکار و رفتار انسان ها تاثیر بگذارند.
عامل اصلی تشکیل خلقیات در جامعه تجربه زیسته انسانها است و قرن ها طول می کشد تا شکل بگیرد و این امر بر رفتار مصرف کننده بسیار تاثیر گذار است

فرهنگ ایرانی

ارزش

باور یا اعتقاد هر مصرف کننده است که ممکن است یک موقعیت را نسبت به موقعیت دیگر برتر بداند.

انواع خلقیات اصلی ایرانیان

. اولویت منافع فردی ( در فرهنگ ایرانیان بیش تر منافع فردی را بر منافع جمعی ترجیح می دهند و خیلی مواقع کار تیمی و گروهی در ایران شکست خورده است).
2. فاصله میان ظاهر و باطن ( شواهد تاریخی زیادی وجود دارد که نشان می دهد ایرانیان چه در کسب و کار و چه در رفتار اجتماعی دو رو هستند).
3. هیجان پذیری ( به صورت جو گیر شدن نمود پیدا می کند).
4. مطلق گرایی و تعصب ( این موضوع ریشه در تاریخ پر حادثه، شلوغ و خشن این مرز و بوم دارد. تاثیرات مذهبی نیز باعث شده است که خیلی از مصرف کننده گان ناگهان به یک برند یا یک محصول علاقه مند می شوند و حتی ناگهان از آن دست بکشند).
5. بی اعتمادی و دیر اعتماد کردن ( مصرف کنندگان حرف فروشنده را قبول نمی کنند و احساس می کنند فروشنده به نفع خودش حرف می زند).
6. تقدیر گرایی به طور مستقیم و غیر مستقیم وجود دارد. هر چند که این موضوع در حال حاضر کم رنگ تر شدن است.
با در نظر گرفتن این شش موارد می توان بخش زیادی از رفتار مصرف کننده ایرانی که می خواهد برند، محصول و یا خدمات ما را دریافت کند را تحت تاثیر این موارد دانست.
باید توجه داشت که مشتریان ما دارای خلقیات و فرهنگ های متفاوتی هستند. و این تفاوت ها تحت تاثیر عواملی مانند نژاد، مسائل دینی و مذهبی، توزیع ثروت و غیره است

ارزشهای ایرانیان

2. شهرت( ایرانیان با ظهور شبکه های اجتماعی با هر نوع فعالیتی به دنبال شهرت هستند)
3. رفاه و امنیت( ایرانیان به دلیل امنیت چشم خود را به روی خیلی از مسائل میبندند و از مصرف مواردی که امنیت آن ها به خطر می اندازد دوری می کنند).
4. خوشنامی( بین مصرف کنندگان ایرانی ارزش بنیادی می باشد).
5. دین و مذهب( چه بین کسانی که کاملا مقید هستند و چه بین کسانی که اعتقادشان ضعیف تر است یک خط قرمز است).
6. سیاست

فرهنگ ایرانی و رفتار مصرف کننده صحیح

فضای مصرفی ایرانیان

1. مصرف سنتی شامل بقالی ها، مغازه های راسته خیابان

2. مصرف مدرن شامل مراکز خرید و مال ها، میادین میوه و تره بار، هایپرمارکت ها جنبه های اصلی شکل دهنده رفتار مصرف کنندگان ایرانی

جنبه های اصلی شکل دهنده رفتار مصرف کنندگان ایرانی

. نمایش گرایی: مصرف کنندگان ایرانی تمایل به رخ کشیدن دارند. آنها نمایش گرایی را دوست دارند چه آن چیزی که هستند و چه آن چیزی که نیستند اما می خواهند که باشند. شبکه اجتماعی اینستاگرام به این رویداد بسیار کمک کرده است.
طبقات اجتماعی در جامعه سعی می کنند با مصرف خودشان بین خودشان و دیگران تمایز ایجاد کنند.
2. برندگرایی: با این که در ایران بسیاری از برندها نمایندگی رسمی ندارند اما در حال استفاده توسط مردم هستند.
محصولاتی که برند هستند می توانند طبقه اجتماعی مردم را بالا برده و این به شدت توسط مصرف کننده ایرانی مورد استقبال قرار می گیرد.
3. حراج گرایی: مصرف کننده ایرانی به کلمه حراج بسیار حساس است، الگوی مصرفی بسیاری از ایرانی ها از مصرف در طول سال و ماه، به خرید در حراجی ها تغییر پیدا کرده است.
حراج گرایی ریشه تاریخی در فرهنگ ایران دارد، جنگ ها، قحطی ها و حتی مباحث مذهبی و نذورات سبب تمایل مردم به دریافت محصولات و خدمات رایگان شده است.
4. مدگرایی: این ویژگی نسبت به دیگر ویژگی ها بسیار کم رنگ تر است اما نباید نقش شبکه های اجتماعی را برای نمایش این که ما از مد روز عقب نیستیم نادیده گرفت.
باید توجه داشت که این 4 ویژگی بر هم اثر می گذارند. هم چنین مسائل دیگری نیز بر رفتار مصرف کننده بی تاثیر نیستند

مصرف متظاهرانه در فرهنگ ایرانی

این بحث توسط تورستن وبلن جامعه شناس آمریکایی مطرح گردید و بسیار در جامعه کنونی و فضای مصرفی ایرانی نمود دارد. برای مثال می توان به چند مورد از آن ها اشاره کرد:
"من در هیچ کشوری جماعتی ندیدم که مثل جماعت نوکرهای ایرانی، مسرف باشد و ثروت خود را در مدت زمان اندک با عیش و طرب و خرید البسه تجملاتی هدر دهد"(سفرنامه شاردن، عصر صفویان)
"در ایران بزرگان در ساز و برگ خود به تجمل می پردازند. زین و یراق اسب های ایشان پوشیده از طلا و نقره است و از داشتن عده کثیری خدمتکار بر خود می بالند"( سفرنامه تاورنیه، عصر صفویان)
"کار تجمل گرایی به آن جا رسیده که بعضی از زنان مجلل به رغم ناراحت بودن، شلوارهایی از گران بهاترین پارچه ها می-پوشند که این امر باعث شکایت مردان آن ها شده است"( سفرنامه پولاک، عصر قاجاریه)
"در تهران 4700 سلمانی بامجوز و بی مجوز وجود دارد. در مقایسه با لندن که4200 سلمانی و مسکو که3900 سلمانی دارند می توان فهمیدکه مردم ایران در چند سال اخیر چقدر به ظاهر خود اهمیت می دهند"( جلال آل احمد، عصر پهلوی"

موضوع فرهنگ ایرانی و رفتار مصرف کننده