مدرس آموزش
جناب آقای دکتر مصطفی صفاری
مدرس و شماور اقتصادی
سر فصل های نوشتار
- تقاضا ارز
- عرضه ارز
- انواع نرخ ارز
- پیامدهای حاصل از کاهش ارزش پول
- انواع نظام ارزی
- سیاست دولت برای خروج از بن بست های اقتصادی
حرف اول در این آموزش
هنگام صحبت در مورد هر بازار ابتدا باید به تعریفی از تقاضا و عرضه پرداخت و اینکه چه اتفاقی در اقتصاد برای این عرضه و تقاضا روی می دهد. بازار ارز مثل هر بازاری از عرضه و تقاضا تشکیل شده است.
تقاضا ارز
1. تقاضای واردات کالا و خدمات:
آ) کالاهایی که به صورت قانونی وارد می شوند.
ب) کالاهای که قاچاق بوده و به صورت غیر رسمی یا از مناطق آزاد وارد می شوند و خدمات شامل انواع خدمات توریستی، خدمات بیمه، خدمات حمل و نقل
2. خروج سرمایه: مربوط به سرمایه گذاری های افراد بطور مستقیم و غیر مستقیم در خارج از کشور می باشد
3. تقاضای کاذب یا سودا گری (سفته بازی): این گروه از متقاضیان به دلیل تورم داخلی و سود حاصل از نوسانات نرخ ارز سرمایه خود را به ارز تبدیل کرده و کسب سود می نمایند. این گروه برخلاف دو گروه قبل سرمایه های خود را از کشور خارج نکرده و به سودا گری و سفته بازی می پردازند.
عرضه ارز
1. صادرات کالا و خدمات: شامل نفت و فراورده های نفتی، صنایع معدنی، صنایع پتر شیمی و خدمات شامل خدمات فنی مهندسی، خدمات توریستی
2. ورود سرمایه: به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم که سرمایه گذاران خارجی وارد کشور شده و ارز را وارد نمایند.
انواع نرخ ارز
1. قدرت خرید (PPP): در نرخ قدرت خرید یک سبد کالا برای خانواده در نظر گرفته می شود و میزان هزینه های زندگی را با توجه به شرایط کشور محاسبه و معادل سازی می نمایند. این نرخ ارز براساس قدرت خرید تعیین می گردد.
2. نرخ موثر ارز: برای ارزش گذاری پول استفاده می گردد و به محاسبه تراز پرداخت ها می پردازد. میزان مراودات یک کشور را با سایر کشورها مشخص می نمایند.
پیامدهای حاصل از کاهش ارزش پول
1 . ارزان شدن محصولات و خدمات کشور برای خارجیان(جنس ایرانی برای خارجی ها ارزان و جنس خارجی برای ایرانی ها گران).
2. عدم توازن بین عرضه و تقاضا: ایجاد عدم توازن بین عرضه و تقاضا موجب سوداگری و تقاضای کاذب شده است.
وارد شدن شک اقتصادی، در تفاوت بین شک سیاسی و اقتصادی باید گفت که شک سیاسی کوتاه مدت می باشد و ظرف یک ماه قابل حل است، اما شک اقتصادی بلند مدت می باشد.ارزان شدن فراورده های انرژی، با افزایش قیمت دلار فراوردهای پتروشیمی در دنیا ارزان شده اما در داخل بسیار گران می شود. در نهایت منجر به سهمیه بندی شده و قاچاق را افزایش می دهد.
انواع نظام ارزی
1. نظام ارز ثابت: مانند کشورهایی چون عربستان و امارات که می بایست ذخایر ارزی زیادی داشته باشند و با عرضه ی بیش از تقاضا بتوانند نرخ ارز را ثابت نگه دارند.
2. نظام ارز شناور کنترل شده: یک نظام با منفی ده درصد نوسان را ارائه می دهند که البته در شرایط فعلی ایران و متناسب نبودن عرضه و تقاضا این نظام نیز کاربردی نخواهد بود.
3. نظام ارز شناور: اشکال این نظام این است که کشورهای مانند عربستان و امارات می توانند با ارائه پول این نظام را دچار نوسان نمایند.
سیاست دولت برای خروج از بن بست های اقتصادی
1. تشویق صادرات
2. محدود کردن واردات
3. افزایش نرخ ارز
حرف آخر در این آموزش
باید بازار ثانویه را شکل گیرد و نرخ ارز از آن بازار کشف قیمت شود و بقیه قیمت ها به فراخور نرخ ارز خودشان را تطبیق دهند.
موضوعات مرتبط