چگونه می توان وضعیت محصول را در کوتاه ترین زمان ارزیابی کرد؟

فیلم و پادکست

چگونه می توان وضعیت محصول را در کوتاه ترین زمان ارزیابی کرد؟
چگونه می توان وضعیت محصول را در کوتاه ترین زمان ارزیابی کرد؟

نمایش

موضوع مقاله آموزش در سایت حرفه پلاس : چگونه می توان وضعیت محصول را در کوتاه ترین زمان ارزیابی کرد؟

تصویر اقای امیر ستوده

مدرس آموزش

جناب آقای امیر عبدالله ستوده

سر فصل های نوشتار

محصولات FMCG

ارزیابی محصول

فرهنگ مصرف و رقبا

تصویر چگونه می توان وضعیت محصول را در کوتاه ترین زمان ارزیابی کرد؟

حرف اول در این آموزش

در محصولات FMCG ، تمرکز بیشتر روی محصولاتی است که متعلق به خانواده صنایع غذایی، آرایشی بهداشتی و یا از ده سال گذشته صنعت مخابرات که به صورت سیم کارت هستند، این محصولات را تند مصرف خطاب می کنیم. محصولات FMCG معمولاً محصولاتی هستند که مخاطب عام دارند.

محصولات FMCG

1 . فروشگاه های زنجیره ای هستند: شامل هایپر مارکت ها، فروشگاه رفاه، فروشگاه اتکا و یا بقیه فروشگاه های زنجیره ای که جزء فروشگاههای بزرگی هستند که مردم به راحتی می توانند مایحتاج خود را از آنها خریداری کنند.
2. سوپر مارکت هایی است که متراژ آن ها از ۸۰ متر تا ۱۲۰ متر است، که اصطلاحا سوپر مارکت های کلاس A می گوییم. مثل فروشگاه های هایپر فامیلی که هنوز به آن شکل جزء فروشگاه های زنجیره ای در ایران قرار نگرفته اند، در این گروه قرار می گیرند و جزء سوپر مارکت های لوکس محسوب می شوند.
3. فروشگاه های با یک درجه پایین تر هستند، متراژ آن ها مثلا ۵۰ تا ۸۰ متر، ۲۵ تا 50 متر و زیر 15 متر است. به جز متراژ برای این سوپر مارکت ها، متراژ انباری است که چه مقدار محصول را انبار می کنند و یا تعداد یخچال های آن ها مقیاس قرار می گیرد.
• مکمل های تغذیه ای و ورزشی معمولا جزء محصولات FMCG محسوب نمی شوند. زیرا دارای مخاطبین خاص هستند و در یک دوره خاصی از زندگی مصرف می شوند.

ارزیابی محصول

در تعمیم جز به کل بحث تقسیم بندی هر محصول برای کل مناطق متفاوت است. محصولات را نسبت به طبقه اجتماعی، نسبت به قیمت، بعد از Focus Group (گروه های کانونی) و مشخص شدن طبقه مخاطب، تفکیک و منطقه بندی می‌ کنیم. مثلا شاید 70 درصد از مصرف کننده گان محصولات اوه مربوط به نقاط بالای شهر باشند اما محصولات گلرنگ که برای همان کارخانه است علیرغم تفاوت کم در کیفیت متمایل به جنوب شهر تهران است.
بعد از تفکیک کلی مناطق بر اساس محصول، اگر تعمیم را آرام آرام جلو ببریم جامعه آماری مشخص می‌شود. حال باید دید چه پرسشنامه ای را با چه شرایطی تهیه کنیم که افراد بتوانند به خوبی از این پرسشنامه اطلاعات لازم را استخراج کنند. طراحی پرسشنامه قطعا باید توسط افراد خبره انجام بشود. پرسشنامه حداقل باید حدود ۱۵ سوال و حداکثر 32 سوال را در بر بگیرد. بحث بعدی چگونگی ارزیابی یا چگونگی عملکرد نیروهای پژوهشگر است. همیشه بهتر است در دو زمان سوپر مارکت ها را ارزیابی کرد. یک بار ساعت بین ۸ تا ۱۱ صبح و یک بار هم بعد از ظهر بین ۵ تا ۸ بعد از ظهر و حتی الا مکان در دو روز متفاوت باشد.
در زمینه حضور محصولات در قفسه فروشگاه باید دقت شود محصولی که در رابطه با آن تحقیق می‌کنیم اول از همه حضور دارد یا حضور ندارد و محصول به چه ترتیب وارد آن فروشگاه شده است یا نشده است. بخش دوم باید ببینیم که محصول از طریق کانال توزیع آن شرکت به صورت مستقیم خریداری شده است و یا از طریق عوامل فروش سایر مثل عمده فروشی ها. قدم بعدی رفتن به سمت اینکه محصولات رقبای ما در آن جا حضور دارند یا خیر؟ سپس بررسی کنیم دوره ویزیت هر کدام از محصولات ما چه میزان است؟ آنچه که مهم است این است که وضعیت و دوره ویزیت محصول ما در کنار رقبا به چه ترتیبی حفظ شده است.
نکته مهم دیگر که به ما در ارزیابی محصول کمک می کند، تاریخی که شرکت توزیع کننده جنس را در فروشگاه عرضه کرده است را داشته باشیم و حتی الا مکان سعی کنیم یک فاکتور فروش از محصول خودمان و از محصول رقبا داشته باشیم. کاربرد فاکتور فروش در زمینه های تخفیف ها و تسهیلات است.
بعد از طی این مراحل خود پژوهشگر، ظاهر پژوهشگر و امکاناتی که دارد کمک می کند که بتوان روند ارزیابی را راحت تر انجام داد. با توجه به پیشرفت تکنولوژی بهتر است به جای پرسشنامه کاغذی از ضبط صدا استفاده کرد.
بحث بعدی هم که در ارزیابی محصول خیلی به ما کمک می کند به خصوص در محصولات لبنیاتی استفاده از عکس و یا تصویری از یخچال آن فروشگاه است.

فرهنگ مصرف و رقبا

فرهنگ مصرف، عامل بسیار موثری است و باعث می شود در مورد محصولاتی که فرهنگ مصرف ها آن جا افتاده را خیلی راحت ‌تر تحقیق کنیم. خیلی از محصولات متأسفانه در حال حاضر داریم که محصول زودتر از اینکه فرهنگ آن بیاید وارد کشور شده و مشکلات زیادی را به دنبال آن به وجود آورده است.
زمانی که رقیب متوجه شود که شما قوی عمل می کنید، اتفاقی که می‌افتد این است که یا دامپینگ کند و یا شما را در بازار دو نرخی کند. زمانی که یک محصول FMCG وارد بازار می شود، متاسفانه منجر به رقابت نا سالم می گردد. زمانی که یک شرکت در ابتدا سهم از بازار رقبا را نداند وارد آن بازار شدن خیلی خطرناک است. در رابطه با میزان سهم بازار، تبلیغات عامل اساسی است. زمانیکه رقبا را شناسایی کنیم می توانیم، بدانیم با چه تبلیغاتی در بازار محصول را وارد نماییم. اول باید وضعیت تبلیغات، بسته ‌بندی و سیستم توزیع محصول مشخص شود تا بتوانیم برنامه ‌ریزی دقیقی داشته باشیم.

حرف آخر در این آموزش

کوتاه بودن عمر فروشگاهی محصول، گردش سریع کالا در انبار، درگیری ذهنی کمتر مشتری با کالا در هنگام خرید، شبکه های گسترده توزیع و تعداد دفعات بالای نیاز به خرید کالا، از جمله ویژگیها و تبعات تند مصرف بودن یک کالا محسوب می‌شوند.

تصویر موضوع چگونه می توان وضعیت محصول را در کوتاه ترین زمان ارزیابی کرد؟